PEMBIKINAN filem boleh menerbitkan pelbagai genre
naskhah, bagaimanapun belum tentu jika menggunakan formula yang sama
sesebuah karya akan memperoleh kutipan pecah panggung.
Tagline Wakanda Forever yang menjadi dialog dalam filem ikonik pecah panggung tahun ini yang masih ditayangkan, Avengers: Infinity War dengan kutipan luar biasa sebanyak RM2.7 bilion merupakan sepotong ayat sarkal yang mudah dihadam. Wakanda Forever menjadi tular di seluruh dunia.
Ironinya, Wakanda
hanyalah sebuah negara fiksyen yang diwujudkan oleh Marvel Comics buat
adiwira Black Panther yang ikut masuk beradu dengan lebih 15 karakter
lain dalam naskhah arahan Anthony Russo dan Joe Russo itu. Bagaimanapun,
kuasa sebuah filem untuk mewujudkan kepercayaan terhadap medium visual
dan penceritaan yang mereka bikin ternyata mampu ‘merasuk’ penonton.
Avengers: Infinity War hanya
satu daripada puluhan ribu naskhah filem antarabangsa yang telah
menyihir penonton dengan persembahan mereka. Dalam filem, tidak ada satu
garis yang menjadi tabu, tetapi semuanya okey dan lulus dengan
cemerlang kerana mengguna pakai filem adalah sebuah seni, dan seni
terlalu subjektif untuk dinilai sebagai buruk juga molek.
Namun, tidak semua naskhah yang
dihasilkan sama ada menggunakan teknologi paling moden atau pemain
panggung paling hangat mampu menjadi sebuah filem pecah panggung. Tidak
ada formula tertentu yang mengatakan sesebuah naskhah akan laris manis
saat ia mula ditayangkan sama ada ia berteraskan cinta, kehidupan atau
fiksyen.
Di Malaysia, menonton naskhah yang
diisi padat dengan intrik gengsterisme kemudian musim segalanya
berkaitan mistik dan hantu sebelum kononnya mendalami pula kehidupan mat
rempit pernah meledakkan pasaran sinema tempatan. Filem yang menjual
cinta jangan cakap berapa banyak dihasilkan sepanjang tahun.
Filem terbitan Shaw Brothers, Adik Manja memegang rekod kutipan paling tinggi pada tahun 1980-an, sebanyak RM3.5 juta. Sembilu 2 pula
memegang rekod filem kutipan tertinggi pada era 1990-an (ditayangkan
pada tahun 1994) dengan kutipan sebanyak RM6 juta, sebelum Lagi Lagi Senario menyemarakkan
pasaran filem milenium dengan kutipan sebanyak RM6.3 juta pada 2001.
Pada tahun-tahun berikutnya, kutipan filem tempatan menyaksikan filem
bersifat aksi seperti Polis Evo mengutip sebanyak RM17.47 juta dan gabungan dua gergasi iaitu Skop Productions dan Astro Shaw pada tahun 2017 menerusi filem Abang Long Fadil 2 menyaksikan pulangan yang lumayan iaitu RM18.14 juta.
Itu hanya sekadar beberapa rekod
naskhah tempatan dalam pelbagai genre. Kutipan tiket bernilai belasan
juta disifatkan sebagai luar biasa untuk pasaran filem Malaysia
sekarang. Sementelah, tidak ada satu analogi yang tepat dalam memberi
justifikasi sama ada filem aksi tersebut laris kerana barisan aktornya,
pengucapan dialog atau itulah yang disebut untung sabut timbul, untung
batu tenggelam.
Namun, menurut pemilik syarikat
produksi MIG Production Sdn. Bhd. David Teo yang pernah mencetak
keuntungan sehingga RM8.18 juta menerusi filem seram Ngangkung pada
2010, corak pasaran filem tempatan pada masa ini sudah ‘tidak cantik’.
Masakan tidak, sejak 2014 sehingga 2017, David mengaku mengalami
kerugian sebanyak RM15 juta dalam penerbitan filem.
Pilih digital
“Industri kreatif berubah dari masa ke
masa. Formula yang diguna pakai tujuh tahun dahulu sudah tidak relevan
dengan corak tontonan peminat filem di Malaysia. Sekarang penonton lebih
berminat menonton filem secara digital berbanding ke panggung wayang.
“Selain faktor penapisan yang
dilakukan oleh Lembaga Penapisan Filem yang saya kira sudah tidak
relevan, faktor ekonomi memainkan peranan menyebabkan penonton
berkira-kira untuk ke panggung wayang. Penggiat seni tidak bebas
berkarya kerana penapisan yang ketat. Penonton terutama anak mula
beralih ke platform digital yang lebih terbuka berbanding filem di
panggung wayang.
“Semua faktor di atas memberi kesan
secara tidak langsung kepada kejatuhan jumlah penonton di pawagam. Jika
dahulu 100 buah filem ditayangkan 50 judul akan mengaut keuntungan, 30
judul akan bawa pulang modal dan 20 filem rugi. Hari ini situasinya
berbeza, daripada 100 buah filem yang ditayangkan 98 buah filem akan
mengalami kerugian,” kata David.
Sebagai orang lama yang sudah masak
dengan sifir untung rugi dalam bisnes yang dijalankan, David juga
mengaku selaras perubahan kerajaan baharu, beliau lebih senang mengambil
pendekatan tunggu dan lihat sebelum kembali melaburkan modal dalam
filem seterusnya. Justeru itu, penerbit yang menerbitkan empat buah
filem pada tahun lalu belum memulakan sebarang penggambaran filem pada
tahun ini.
“Saya mahu menunggu dasar-dasar dalam
industri kreatif yang bakal dikeluarkan oleh kerajaan baharu. Namun,
saya sudah mempunyai empat skrip filem dan hanya menunggu masa sesuai
untuk menjalani penggambaran,” ujar David.
Pengarah dan pelakon Syamsul Yusof
yang telah mengarah lebih 10 buah filem turut bersetuju dengan kenyataan
David. Kerugian adalah satu risiko yang perlu diterima semua penerbit
filem di seluruh dunia.
Syamsul yang pernah mengarah filem pecah panggung Munafik pada
2016 dan berjaya mengutip RM17 juta mendedahkan modal yang relevan
dengan keadaan semasa dan pasaran kecil di Malaysia adalah RM1.5 juta.
Jika modal yang digunakan lebih besar daripada itu pihak penerbit
berdepan risiko yang tinggi.
“Kos yang relevan hanyalah RM1.5 juta,
tetapi penonton Malaysia mahu filem berkualiti dan ia datang dengan
pakej modal yang besar serta proses pembikinan yang lama. Saya sendiri
menggunakan modal lebih daripada itu kerana mahu kualiti dan kepuasan
bukan sahaja buat penonton, tetapi juga diri sendiri,” kata Syamsul yang
bakal muncul dengan filem Munafik 2 pada 30 Ogos depan.
Jelas pewaris kepada syarikat produksi
yang paling banyak mencetak naskhah hit yang dimiliki oleh bapanya,
Datuk Yusof Haslam, formula membikin filem mengikut trend atau
meletakkan pelakon popular dalam sesebuah karya juga tidak menjamin
kejayaan sesebuah filem. Hal itu dibuktikan dengan beberapa buah filem
Hollywood dan Bollywood yang meletakkan pelakon kelas A, tetapi tetap
gagal menarik penonton ke pawagam.
“Filem bagaimana yang penonton mahukan
bersifat subjektif. Orang kita selalu kata penggiat filem tempatan
tidak kreatif kerana asyik menghasilkan filem genre sama seperti seram
dan cinta.
Walaupun genre filem diulang pakai, tetapi olahan setiap
filem berbeza. Mengikut kajian saya penonton tempatan bukan menolak
filem tempatan, tetapi mereka muak menonton filem yang tidak berkualiti.
“Penonton juga tidak kisah siapa
pengarah dan pelakon sesebuah filem. Mereka hanya mahu filem yang
ditonton berbaloi dengan wang dan masa yang dihabiskan,” ujarnya.
Dan sebagai sebuah hasil seni yang
disifatkan subjektif, penerbit masih gagal menebak dengan busar panah
yang tepat tentang naskhah yang mereka hasilkan pasti mendapat pulangan
lumayan.
Post a Comment