Kehilangan pesawat MH370 merupakan satu tragedi kepada negara. Tetapi
pada masa sama ia turut
membantu meningkat kesedaran orang ramai
mengenai kepentingan teknologi satelit.
Ekoran tragedi yang puncanya masih lagi misteri itu, rakyat negara
ini telah didedahkan dengan pelbagai istilah komunikasi, radar dan
satelit tanpa mengetahui apakah sebenarnya teknologi berkenaan.
Apakah teknologi satelit dan misinya? Satelit mempupunyai pelbagai
kegunaan. Antaranya penyelidikan saintifik, pencerapan bumi menggunakan
satelit penderiaan jauh atau remote sensing, pemantauan ketenteraan,
komunikasi dan perhubungan serta navigasi.
Pembinaan sesebuah satelit bergantung kepada dua faktor utama iaitu
misi satelit tersebut dan orbit iaitu di mana kedudukan satelit itu
ketika beroperasi di angkasa.
Secara umum semua satelit mempunyai subsistem asas yang sama.
Komponen-komponennya adalah sub-sistem satelit dan payload atau beban
bayar.
Subsistem satelit terdiri daripada sistem struktur, sistem kuasa,
sistem kawalan haba, sistem penentuan sikap dan sistem kawalan (ADCS),
sistem telemetri, tele-arahan dan kawalan (TT&C), sistem pengurusan
data di pesawat (OBDH) dan sistem pendorongan.
Beban berbayar pula merujuk kepada perkakasan yang digunakan untuk
tujuan tertentu. Inilah yang menentukan misi satelit tersebut.
Contoh paling mudah bagi satelit komunikasi, beban berbayar
membolehkan satelit tersebut berkomunikasi dengan stesen Bumi atau
peralatan komunikasi lain di Bumi.
Beban berbayarnya terdiri daripada antena dan beberapa pengulang yang
hampir sama dengan pengulang radio gelombang mikro yang digunakan di
Bumi.
Bagi satelit remote sensing pula, beban berbayarnya adalah sistem
kamera yang dipasang untuk merakam maklumat yang merupakan pantulan
tenaga daripada objek-objek di permukaan Bumi.
Sistem penderiannya terdiri daripada penderia optik, hampir infra
merah, infra merah dan gelombang radar yang merakam tenaga dalam panjang
gelombang bahagian nampak, infra merah dan gelombang mikro.
Untuk sub-sistem struktur, ia memberikan sokongan mekanikal kepada semua subsistem yang terdapat dalam satelit.
Kebiasaannya, struktur satelit diperbuat daripada kerangka yang kukuh daripada bahan yang bersesuaian di angkasa lepas.
Bahan yang lazim digunakan ialah aluminium tertentu dan ia boleh
menampung kesemua beban sub-sistem dan beban bayar serta boleh menahan
getaran pelancar yang amat tinggi hingga melebihi 10g semasa pelancaran
roket.
Kerangka tersebut akan disambung dengan panel-panel indung madu
(honeycomb) yang kuat dan ringan yang mana indung madu terlapik antara
dua lapisan aluminium selari.
Satelit yang besar secara umumnya mempunyai struktur utama yang
terdiri daripada tiub dan struktur-struktur lain dipasang di sekeliling
tiub tersebut.
Untuk sub-sistem kuasa, kebanyakan sistem kuasa untuk sebuah satelit
dihasilkan daripada cahaya matahari menggunakan sel suria (photovoltaic)
dan kuasa elektrik juga disimpan dalam bateri untuk digunakan semasa
satelit berada dalam bayangan Bumi.
Sistem kuasa bersel suria disesuaikan untuk penggunaan subsistem-subsistem lain dalam satelit.
Bagi satelit yang distabilkan secara 3-paksi, sel suria dipasangkan
pada panel yang besar dan dikeluarkan (deploy) selepas ia berpisah
dengan kenderaan pelancar.
Untuk satelit yang distabilkan secara putaran, sel suria dipasangkan pada badan satelit itu sendiri.
Untuk sub-sistem kawalan haba, ia terdiri daripada penyalutan haba
dan selimut penebat yang digunakan untuk mengekalkan satelit dalam julat
suhu pengoperasian yang sesuai.
Malaysia pernah memiliki dua sateliti sebelum ini iaitu TiungSAT-1 dan RazakSAT yang kedua-duanya telah tamat tempoh hayatnya.
Bagaimanapun menurut Astronautic Technology Sdn Bhd. (ATSB), Malaysia
kini dalam rangka memiliki satelit baharu dalam tempoh dua tahun akan
datang jika semua yang dirancangkan berjalan lancar.
Menurut Ketua Pegawai Eksekutif ATSB, Datuk Dr. Ahmad Sabirin
Arshad, program pembangunan pengganti RazakSAT iaitu RazakSAT-2 akan
dimulakan pada pertengahan tahun ini.
“Pelancaran satelit RazakSAT-2 ini dijangka pada tahun 2016 dan kami
sedang menunggu perincian program bagi memastikan negara mendapat
manfaat sepenuhnya.
“Satelit ini akan mempunyai keupayaan yang lebih tinggi, malah akan
meletakkan keupayaan Malaysia setanding negara negara yang lain,"
katanya.
Beliau berkata, satelit yang menggantikan RazakSAT akan mempunyai
teknologi pengimejan resolusi tinggi dan akan menghasilkan imej-imej
beresolusi satu meter.
ATSB kata beliau, telah mengesyorkan kepada kerajaan untuk
membangunkan satelit resolusi tinggi yang mempunyai potensi penggunaan
menjadikannya berfungsi seperti satelit komersial dengan penghasilan
imej berkualiti tinggi.
Sistem satelit yang disyorkan ATSB juga mempunyai warisan teknologi yang amat baik dengan reliabiliti yang tinggi.
Ini secara tidak langsung mengurangkan risiko pembangunan satelit dan
memastikan ATSB dapat menghasilkan satelit untuk kegunaan pelbagai
agensi dan aplikasi.
Berkongsi lebih lanjut beliau berkata, kerajaan telah meluluskan
projek RazakSAT-2 pada penghujung tahun 2010 iaitu sejurus selepas tamat
hayat RazakSAT.
Walau bagaimanapun, kelewatan pelaksanaan projek ini berpunca
daripada proses pemilihan rakan teknologi dan perubahan spesifikasi
teknikal.
Ketika ini ada ura-ura mengatakan Malaysia mempunyai dua pilihan sama
ada syarikat Korea atau Perancis yang akan dipilih bekerjasama dengan
ATSB untuk pembangunan satelit seterusnya itu.
ATSB katanya, sebagai syarikat milik kerajaan dan mempunyai kepakaran
dalam bidang teknologi satelit secara komprehensif sentiasa memastikan
satelit yang dibina nanti mengikut jadual perlaksanaannya untuk manfaat
pengguna data satelit.
Oleh itu pelbagai program penyelidikan dan pembangunan diteruskan
bagi memastikan jurutera ATSB memiliki tahap professional yang sentiasa
di tahap terbaik.
Menurut Ahmad Sabirin membangunkan teknologi satelit meskipun
memerlukan pelaburan besar dan berisiko tetapi tidak boleh dianggap
membazir.
“Semua negara maju mempunyai program satelit mereka yang tersendiri.
(Oleh itu) membangunkan dan memiliki teknologi satelit merupakan satu
langkah yang perlu untuk Malaysia menjadi sebuah negara maju," katanya.
Malah katanya, teknologi angkasa merupakan teknologi larangan yang
dirangkumkan di bawah akta-akta seperti Missile Technology Control
Regime (MTCR) dan International Traffic in Arms Regulation (ITAR) oleh
negara-negara barat.
JIka tidak ada usaha untuk membangunkan industri satelit sendiri,
Malaysia tidak mudah mendapat akses kepada teknologi canggih negara
maju dan selamanya tidak akan berupaya menghasilkan teknologi terkini
untuk pelbagai sektor industri.
ATSB berharap satelit yang akan dibangunkan nanti menjadi satu alat
untuk membuat keputusan (tools for decision making) di samping
menyumbang dalam pembangunan dan penyelidikan yang berkaitan teknologi
satelit.
Pembangunan TiungSat-1 hasil kerjasama yang terjalin dengan Surrey Satellite Technology Limited (SSTL) mnakala
RazakSAT dibangunkan oleh ATSB dengan kerjasama syarikat SATrec-i dari Korea Selatan.
Post a Comment